In de kinderpsychologie kennen we de term ‘disequilibrium’. Het is een fase tussen fases wat zich kenmerkt door verward gedrag van een kind. Dit verwarde gedrag vindt plaats als het kind zich ontwikkeld naar een hogere ontwikkelingsfase. Nu vraag ik me af of dit geldt voor iedere ontwikkeling. Niet alleen in de ontwikkeling van een mens, maar ook voor de ontwikkeling van een cultuur. Kijk naar de vrouwen van de vredesprijzen. Het zijn ontwikkelde vrouwen in wiens beschrijving ook het woord rebel voorkomt. Blijkbaar kan ontwikkeling niet zonder een verwarrende periode. Het ontstaan van verwarring vereist een rebel. Een rebel wil meer, schopt tegen grenzen en tradities en streeft naar vooruitgang.
De westerse rebel
Iedere cultuur is in ontwikkeling. Ook de westerse cultuur. Nederland kent ook zijn rebellen. Noem maar een Pim Fortuyn en een Geert Wilders. Zelfs Jan-Peter Balkenende had zijn rebelse momenten (‘U kijkt zo lief.’). De momenten van Pim Fortuyn en Geert Wilders brachten wat meer ontwikkeling teweeg, dat is waar.
De artistieke rebel
Tijdens het Amsterdam Turkish Film Festival staan de rebellerende filmmakers in de aandacht. Niet op een negatieve manier. Benadrukt wordt wat hun gedurfde werk bijdraagt aan Turkije. De films die gedraaid worden geven Turkije een nieuw gezicht. De verhalen en de beelden in de films zijn veelal vooruitstrevend voor de Turkse cultuur. De samenleving, de tradities en traditionele normen en waarden worden door filmmakers uitgedaagd.
Het is bekend dat kunstenaars vaak een ruimere blik hebben op de samenleving. Ze geven hun eigenzinnige kijk op de samenleving en cultuur. Maar cultuur kan niet zonder het inzicht van rebellerende persoonlijkheden als filmmakers. Korte films, documentaires en speelfilms zijn soms nodig om ons met de neus op de feiten te drukken. Om de wereld beelden te laten zien van vernieuwing van een land. Maar ook van het lijden en het strijden van het land.
De vragende rebel
Minister Leers vroeg deze week om meer begrip voor immigranten. Het is een vriendelijk verzoek van een minister. Een verzoek wat meteen een reactie opriep van Geert Wilders. Vanuit het oogpunt van Wilders een logische reactie. Helaas is de vraag van Minister Leers niet rebellerend genoeg. Zijn vraag vereist beelden, films en documentaires. Misschien als films en documentaires het ware verhaal achter al deze immigranten laten zien, wie weet ontstaat er dan meer begrip.
De ware rebellen
De opstanden in de Arabische landen zijn een geweldig voorbeeld van het streven naar ontwikkeling en vooruitgang. Het Arabische volk voelt zich geremd in hun ontwikkeling en…rebelleren. En niet zo’n beetje ook. De rebellen zijn dit keer niet alleen de kunstenaars, de filmmakers en hun provocerende werk. Maar ook het volk zelf. Het is het typische voorbeeld van een verwarrende fase voordat de stabiele fase is bereikt.
Wat multiculturaliteit betreft is onze samenleving nog steeds in het ‘disequilibrium’. Enkel omdat we niet weten welke ontwikkelingsfase we nu gaan bereiken. De fase van acceptatie van elkaar, of de fase van afwijzing van elkaar. Ontwikkeling, het blijft een spannende fase.
Lees ook:Amsterdam Turkish Film Festival in het teken van vrouwen en rebels
Lees ook:Latijns Amerikaans filmfestival in Utrecht
Lees ook:Koreaanse films in Leiden
Lees ook:Begrip voor cultuur doet geen kwaad
Lees ook:Arab Film Festival staat stil bij Arabische revolutie
0 reacties op “Cultuur moet soms rebelleren”